"We beschikken over bergen data, maar worden niet veel wijzer." In deze column pleit Hans Topée voor rustig en oordeelloos luisteren: 'Ambachtelijk leiderschap'.

Over een product en een vak, en de relatie met de kennis over en de kwaliteit van de producten.

Binnen het facilitaire werkveld zijn we goed in het nadenken over wat goed is voor de eindgebruikers. Duurzaamheid, de toekomstbestendige werkomgeving, flexibilisering en technologie zijn nog steeds de speerpunten, ook vanuit onderzoek. Nu is onderzoek nuttig en mooi, maar gaat veelal over de wetenschappelijke feiten die achter ons liggen.

Tel je dat op bij de groei van uitbesteden en daarmee het verdwijnen/ontbreken van inhoudelijke kennis bij opdrachtgevers dan zie je weer een andere trend ontstaan, te weten ‘afstandelijkheid’, niet echt verbonden.

Containers?

De genoemde speerpunten zijn ondertussen containerbegrippen geworden. Veel mensen weten niet waar we het in detail eigenlijk over hebben. Neem duurzaamheid/circulariteit. We komen er alleen al niet aan toe om een gebouwpaspoort te hebben, naast een materialenpaspoort van gebouw, interieur en inrichting/inventaris. Op basis waarvan we weten waar en hoe te veranderen en te hergebruiken. En dan hebben we het hier nog maar over een deel van het vakgebied, het moeten weten en de benodigde kennis.

En die toekomstbestendige werkomgeving is een soort van droom geworden omdat we ook hier niet echt goed weten wat die eindgebruiker op termijn gaat wensen. We zoeken het antwoord voor vandaag op productniveau bij elkaar, bij de leveranciers, of we doen wat de wetgever wil en wat dicht bij ons ligt. Neem de koffiebekertjes. Niets nieuws onder de zon. Ook die keuze moeten we al decennia maken en blijkbaar is wetgeving noodzakelijk om beweging te genereren. Starheid? Weten? En het begrip welzijn zijn we nog niet echt veel tegengekomen.

Door het thuiswerken lijkt de echte verbinding weg te vallen en ontstaan uitdagingen op het gebied van gezondheid, sociale cohesie, kennisdeling, groei en omzet. Ondertussen zien we wel andere bewegingen waar het gaat over ‘thuisvoelen’ en ‘het faciliteren van het team’.

Flexibilisering wordt genoemd om altijd maar in te kunnen spelen op de veranderende wensen. Van wie? We weten nauwelijks wat de kwaliteiten zijn van het team, laat staan van al die mensen die werken bij leveranciers of sub-leveranciers in de vaak lange keten. Een algeheel ‘niet weten’ en daardoor smal ‘hokjesdenken’ lijkt te ontstaan. Uit onmacht.

Speerpunt?

Een waar speerpunt schijnt innovatie te zijn. Er wordt veel over het begrip gesproken zonder het echte onderwerp te noemen. Innovatie van spruitjes, het bed in het ziekenhuis of …

Wellicht ontstaat de behoefte aan innovatie uit ongemak? ‘We hebben het afgelopen jaar niet geïnnoveerd, dus kom op’. Moet de opdrachtgever innoveren, de leverancier of de keten? Bedrijven zijn bezig met eigen winstmaximalisatie en de afnemer betaalt. Wetend dat een innovatie duur en tijdrovend is en pas slaagt in snelle verbinding met de eindgebruikers en de maatschappij, is het de vraag of die innovatie bij de leverancier vandaan zal komen.

Maatschappij

In de maatschappij hebben we te maken met demografische veranderingen, verschuiving in economische macht, versnellende verstedelijking, klimaatverandering en grondstoffenschaarste naast technologische veranderingen.

Als we de facilitaire marktontwikkelingen naast die van de maatschappij zetten zien we veel gaten, een andere prioritering en zaken waar het facilitaire vakgebied eigenlijk weinig invloed op heeft. Laten we ons dat ook blijven beseffen.

Begrippen als onwaardigheid en onwetendheid komen aan het licht.  Een gevoel van ongemak kan ontstaan. Zeker als we kijken naar authenticiteit versus ‘de gefilterde digitale wereld’. We moeten meer verantwoordelijkheid nemen en afleggen. Maar waarover en aan wie? Wellicht onszelf …

We beschikken over bergen data, maar worden niet veel wijzer. Tegelijkertijd laten we overal onze data achter zonder daarbij een onveilig gevoel te krijgen.

Er wordt teruggevallen op oude wijsheden, oude culturen en zelfs ons oerbrein komt ter sprake als een onveranderbaar iets, waarbij ons mensbrein overbelast is.

Slot

Binnen een systeemmaatschappij kunnen we ook kiezen voor kleinschaligheid en rustig en oordeelloos luisteren. En echt faciliteren. Vanuit authenticiteit, kennis, kracht en ambacht.

Als Facility Management een ambacht/vak is in plaats van een denk- en aannamefabriek, dan zou ik zeggen: "Kom maar op met dat Ambachtelijke Leiderschap … !"

En neem morgen een goede sterke kop koffie …

Leestips

Over Nationalisme | Bas Heijne | Prometheus | november 2023

Trendrede 2024 | www.trendrede.com | december 2023

 

 

 

Hans GJ Topée

Adviseur | Mensenmens | Projectmanager | Interim- en Veranderleider | Gids Werkomgevingen

 

 

maandag 11 december 2023permalink