Mobiliteit, van bron van vervuiling naar aanjager van duurzaamheid!
Van vervuiling naar duurzaamheid, in deze blog van Marc Moonen, keypartner bij Kwirkey gaat hij in op CSRD, mobiliteit en verduurzaming.
Mobiliteit, al onze verplaatsingen die we als personen maken. Of het nu privé verplaatsingen, woon-werkverkeer, dienstreizen zijn of logistiek transport. Al eeuwenlang zijn wij als relatief klein land gewend om grote verplaatsingen te maken en een belangrijke schakel te zijn binnen de logistieke keten en handel. Dit maakt dat wij met zijn allen en ons land continu letterlijk én figuurlijk in beweging zijn. (Foto: Tanja Steenhorst)
Verplaatsingen
Al deze verplaatsingen tezamen hebben niet alleen een behoorlijke impact op ons dagelijkse leven, maar ook op onze (leef)omgeving. Deze impact is bijvoorbeeld duidelijk zichtbaar op plekken waar de dagelijkse files weer volop terug zijn. Helaas vaak minder zichtbaar, maar zeker voelbaar en belangrijker nog, meetbaar. Is dat we met zijn allen ook een enorme impact hebben met onze mobiliteit op zaken zoals luchtkwaliteit, uitstoot, opwarming en andere klimatologische aspecten.
Om specifiek de impact van bedrijven en instellingen nog beter zichtbaar te maken voor zowel leidinggevenden, medewerkers alsook aandeelhouders en investeerders, is de CSRD-richtlijn opgesteld. Oftewel, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze CSRD-richtlijn en duurzaamheidsrapportage gaat ons niet alleen helpen bij het beter inzichtelijk te maken van de impact, maar ook bij het doorvoeren van verbeteringen binnen organisaties.
De CSRD richtlijn zal leiden tot een enorme toename van het aantal bedrijven dat moet voldoen aan de EU-vereisten voor duurzaamheidsverslaggeving. Op dit moment geldt deze richtlijn voor de grotere organisaties in Nederland, pakweg een 11.700 bedrijven. Vanaf 2024 groeit dit aantal naar 49.000 bedrijven en per 2026 zal dit gaan gelden voor alle bedrijven. Grote kans dat u of uw relaties dus al per 2024 een duurzaamheidsrapportage dienen aan te leveren bij hun jaarverslag over het boekjaar 2023! Ja u leest het goed, “over het boekjaar 2023”. Oftewel, hoort u dit nu voor het eerst? Dan bent u wellicht al te laat want al die informatie dient natuurlijk wel vastgelegd te worden!
Voor wie gaat het dan in per 2023/2024?
De CSRD-richtlijn geldt al voor alle beursgenoteerde bedrijven en die wordt dan uitgebreid met alle bedrijven die aan twee van deze drie criteria voldoen:
- Meer dan 250 medewerkers
- Meer dan 40 miljoen euro omzet per jaar
- Meer dan 20 miljoen euro op de balans
Welke onderwerpen worden binnen de CSRD benoemd?
De beoordeling van dubbele materialiteit, oftewel beter omgaan met grondstoffen, is een belangrijk aspect van CSRD-rapportage en bepaalt voor een groot deel de reikwijdte van de rapportage. De uitvoering is complexer dan veel bedrijven gewend zijn. Bedrijven moeten namelijk zowel hun impact op mens en milieu (impactmaterialiteit) als de duurzaamheidskwesties die de onderneming financieel beïnvloeden in kaart brengen (financiële materialiteit). Denk aan:
- Grondstoffen, de logistieke keten en sustainability
- Equal pay for equal work
- Reduceren van CO2 en NOx uitstoot
Bij de verslaglegging is het belangrijk dat er ieder jaar zowel terugblikkend als vooruitgekeken kan worden naar hoe u als organisatie het heeft gedaan en wilt gaan doen en in welke mate bepaalde zaken hieraan hebben bijgedragen, of juist niet! Dus, hoe hebben we het afgelopen boekjaar gepresteerd? Wat hebben we geïmplementeerd of welke verbeteringen hebben we doorgevoerd en welke resultaten hebben die opgeleverd? Plus, wat zijn onze doelstellingen voor komend jaar en wat gaan we het komende boekjaar doen om prestaties nog meer te verbeteren?
Hoe kan mobiliteit hier een rol in spelen?
Data en informatie goed vastleggen is hierbij ontzettend belangrijk. En naast vastleggen is het van groot belang dat er structureel over gerapporteerd kan worden en op gestuurd kan worden. Mobiliteit is daarbij dan een dankbaar onderwerp! Simpelweg omdat veel van de data die nodig is al wordt vastgelegd in geautomatiseerde systemen. Plus ook het feit dat we als organisaties vaak al een aanpak hebben op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid. Zo hebben veel organisaties al een aanpak die ervoor zorgt dat op een meer duurzame naar hun werk reizen. Bijvoorbeeld met de fiets of het OV in plaats van de eigen auto. Of het gebruik van elektrische deelauto’s om aan werk gerelateerde dienstreizen te maken.
Dit doen we vaak al om de bereikbaarheid van onze locaties te verbeteren en om parkeerdruk te verlagen. En daarnaast uiteraard ook omwille van de kostenbesparing. Mobiliteit verbeteren is dus een opgave waaraan we met zijn allen inmiddels al jaren werken! En omdat deze aanpak al loopt. Mensen er al aan gewend zijn en systemen hiervoor al geïmplementeerd zijn. Hebben we deze data en informatie dus al beschikbaar. En die kunnen we dan ook prima gebruiken om in te zetten voor de CSRD-richtlijn en duurzaamheidsrapportage. Nu, aangezien er in 2024 al gerapporteerd dient te worden over 2023, is dat maar goed ook!
De vraag is dan ook, hoe pakken onze organisaties dat dan aan? En wie beter om daarop te antwoorden dan twee relaties van ons, die we ondersteunen bij mobiliteitsprojecten en parkeren. Van visie, programmering en beleid tot concrete projecten uitvoeren en uiteraard data en rapporteren. Oftewel, van plan naar papier naar praktijk.
Input van experts
Maurice van Boxtel, coördinator Duurzame Ontwikkeling Avans Hogeschool: “Binnen Avans zetten we stappen op het gebied van verduurzamen. Het urgentiebesef is groot op het gebied van het werken aan oplossingen rondom klimaatissues. Het is geen 2 voor twaalf maar 5 over twaalf. Mobiliteit is de grootste veroorzaker van CO2 uitstoot voor onze hogeschool. We werken aan een ambitieus programma om deze uitstoot te gaan reduceren. Mobiliteit wordt duurzame mobiliteit. Via onder andere een fietsstimuleringsprogramma, waar we in mei mee starten, willen we meer studenten en medewerkers op de fietst krijgen. We werken aan het verbeteren van onze (fiets)voorzieningen. Kom je met de fiets dan krijg je daarvoor een hogere reiskostenvergoeding. We stimuleren elektrisch vervoer door dit beschikbaar te stellen voor medewerkers en studenten. Met een MAAS platform willen we duurzame mobiliteit breed uitrollen. We beseffen dat we behoorlijk wat ambities hebben, door vanuit onze heldere visie enthousiast met elkaar aan de slag te gaan en gewoon te gaan doen, zijn we ervan overtuigd flinke stappen te kunnen zetten.”
Agnes Otten (Duurzaamheid consultant) en Tanja Steenhorst (Mobiliteit consultant) van Fontys: "Fontys investeert al jaren in het verduurzamen en meer circulair maken van haar bedrijfsvoering. Hoewel we zeker nog uitdagingen voor ons hebben, is het verduurzamen van haar bedrijfsvoeringprocessen steeds meer ingebed. De grootste impact met relatief weinig inspanning betrof het vergroenen van het energiecontract en het sturen op onze vervoersbewegingen."
Tanja Steenhorst: ‘we gaan voor een duurzame gezonde bereikbaarheid van onze onderwijslocaties. In 2050 wensen we op mobiliteit emissievrij te zijn.’
Agnes Otten: ‘mobiliteit draagt in belangrijke mate bij aan het realiseren van onze duurzaamheidsambities. Door in te zetten op verschonen, veranderen en verminderen (met name thuiswerken en blended learning) van vervoersstromen naar de campuslocaties heeft mobiliteit sinds 2019 bijgedragen aan de halvering van de CO2 footprint bedrijfsvoering van Fontys. En inspanningen hierop lonen!
Tanja Steenhorst: ‘ het is een kwestie van lef (of willen?) en een stapsgewijze aanpak. Niet alles ineens willen veranderen en een aanpak met focus op faciliteren van de juiste voorzieningen, sturen via regelgeving en arbeidsvoorwaarden en het vergroten van het bewustzijn. Zo faciliteert Fontys laadinfra en voldoende fietsvoorzieningen op jaar eigendomslocaties, heeft iedere medewerker een NSbusinesscard, zijn er thuiswerkfaciliteiten, een flexibele reiskostenregeling waarin duurzame actieve vervoersvormen maximaal vergoed worden, een fietsaanschafregeling en een e-autodeelsysteem voor zakelijke ritten. De aanpak laat mooie resultaten zien; sinds we monitoren vanaf 2016 zien we een vermindering van het autogebruik van 20% ten gunste van fiets-/ ov-gebruik door onze medewerkers. In onze jaarlijkse CO2 footprintmeting die we sinds 2018 uitvoeren zien we dat de effecten van covid zodanig zijn dat we onze CO2 reductieambitie op mobiliteit op dit moment herzien. Niet op onze lauweren rusten, maar blijvend impact creëren in zowel onze bedrijfsvoering als in ons onderwijs. Jong geleerd is immers oud gedaan. Studenten zijn de medewerkers voor de toekomst. Met focus op het eindbeeld en continue beschikbaarheid van data, weten we waar we staan en wat we nog te doen hebben! Kwirkey zetten we nu heel specifiek in om ons parkeerbeheerorganisatie te optimaliseren. Onderdeel daarvan is een realisatie van een mobiliteitsmanagement-platform, een belangrijk onderdeel om in de toekomst diverse mobiliteitsvoorzieningen op aan te haken, waardoor centraal data/ meer managementinformatie beschikbaar komt en actuele directe sturing op onze mobiliteitsambities mogelijk wordt.
Hoe kan mobiliteit helpen bij het voldoen de CSRD-richtlijn?
Veel is er al. Data ligt opgesloten in bestaande systemen. Deze systemen variëren van parkeer- en mobiliteitssoftware tot HR en declaratiesystemen. Er zijn meerdere manieren om deze data bruikbaar te maken voor de duurzaamheidsrapportage. Denk aan bestaande business intelligence software zoals Microsoft BI software, SAP business intelligence of Tableau software. Ook zijn er gespecialiseerde duurzaamheiddashboards die zich specifiek richten op mobiliteit en al veel bestaande parkeer- en mobiliteitsoftware hebben ontsloten die u kunt inkopen.
Wilt u meer weten?
Dan neem vooral contact op met Kwirkey. Wij begeleiden onder anders scholen, overheden en bedrijven in pragmatische oplossingen voor al hun parkeer- en mobiliteitsvraagstukken en zijn altijd bereid om kennis te delen en u te ontzorgen bij het vinden van de kortste weg naar het ontsluiten van uw mobiliteitsdata voor de duurzaamheidsrapportage.
De onderschatte waarde van vergaderingen
dinsdag 19 december
Vergaderingen zijn veel meer dan momenten van overleg: ze vormen een spiegel van de cultuur binnen jouw organisatie. In ...
Duurzaam aanbesteden in de facilitaire sector: het kan!
dinsdag 19 december
We hebben de mond vol over duurzaamheid. In de praktijk blijkt duurzaam opereren een stuk weerbarstiger, concluderen deelnemers ...