"Circulair inkopen in de kinderschoenen? Dat hangt erg van de productgroep af." Rudie de Vries, beleidsmedewerker duurzaamheid bij de Gemeente Haarlem, presenteerde tijdens de Round Table zijn inzichten.

Op 16 februari 2023 vond in Haarlem de derde City Table plaats van het kennisplatform GemeenteHuisvesting. Onderwerp was ditmaal Circulaire Inkoop. De deelnemers werden ontvangen in de refter van het uit de veertiende eeuw daterende stadhuis aan de Grote Markt. De deelnemers kregen een inspirerende rondleiding van bode Ben Hutubessy door het historische pand, waarbij ze onder meer werden gadegeslagen door de 32 graven en gravinnen op de 19 portretten in de Gravenzaal. In de raadzaal van het stadhuis kregen ze een presentatie van Rudie de Vries van de gemeente Haarlem.

Presentatie over de circulaire inkoop van Haarlem

Rudie de Vries geeft als duurzaamheidsadviseur van de gemeente Haarlem een presentatie over inkoop bij de gemeente Haarlem. Daarbij schetst hij eerst de historische ontwikkeling, van ‘Laagste prijs’ (tot 2002), ‘Economisch Meest Voordelige Inkoop’ (tot 2010) en ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen’ (tot 2019) naar de huidige situatie, ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Opdrachtgeverschap’. De ‘spend’ van de inkoop van de gemeente Haarlem is jaarlijks 330 miljoen euro. In 2021 heeft Haarlem een strategisch inkoopbeleid vastgesteld, ‘Met inkoop samen meer bereiken’, met drie doelen en daaronder subthema’s: lokaal (innovatie, lokale economie, MKB), sociaal (sociale werkzaamheden in mondiale ketens, MVO/SROI, sociale bedrijven) en duurzaamheid (klimaatbewust en circulaire economie). Bij inkoop is er een samenspel tussen de driehoek inkoopadviseur, budgetadviseur en duurzaamheidsadviseur/SROI adviseur.

Inkoopteams

Haarlem heeft twee inkoopteams, ‘Werken’ en ‘Leveringen en diensten’. De teams sturen op strategische en tactische doelen met behulp van een categorieplan en een inkoopkalender. Het circulair inkopen wordt gemeten via een systematiek van de Metropoolregio Amsterdam. Deze score is nu op proces, maar wordt de komende vier jaar steeds meer op impact. Aan het eind van zijn presentatie gaat Rudie in op de facilitaire praktijk, waarbij hij laat zien dat onderdelen als catering & warme dranken, eindejaarsgeschenken, energie-inkoop en wagenpark elk hun eigen circulaire aspecten hebben. Hij licht er twee uit. Als eerste catering & warme dranken, waarbij is gewerkt met Rapid Circular Contracting. Daarbij wordt geselecteerd op ambitie en wordt na de gunning het contract op vertrouwen uitgewerkt.

“Aan het begin hebben we geprobeerd op elk thema de afdeling inkoop eigenaarschap te geven van circulair inkopen. We zagen echter dat dat niet paste bij hun rol. Zij zijn begeleiders en adviseurs van het inkoopproces. Het moet echt van de opdrachtgever vandaan komen dat hij of zij circulair inkopen wil. Het moet daarom door de organisatie vastgesteld beleid zijn. Van mijn inkoopcollega’s verwacht ik dat ze vervolgens weten hoe ze dat moeten inregelen.”

De tweede is energie. Daarbij is het doel het direct stimuleren met inkoop van het opwekken van duurzame energie. Haarlem werkt niet alleen met GVO-certificaten, maar ook met een eigen regionale energiemarktplaats – Groendus – waar aanbieders en verbruikers peer-to-peer aan elkaar gekoppeld worden. Energie welke niet via deze markplaats afgenomen wordt (kleinverbruik), wordt nog wel met GVO-certificaten vergroend. Aan dit samenwerkingsverband doen ook de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen,  Haarlemmermeer en Zandvoort mee. 

Normen

De Vries relativeert het belang van normen: “Uiteindelijk zijn duurzaamheidsnormen zoals BREEAM niet de heilige graal. Er zijn meerdere invalshoeken mogelijk om een gebouw duurzaam neer te zetten. Je kunt namelijk ook de hoogste BREEAM-certificering krijgen met een gebouw van glas en beton dat echt niet circulair is.” Van Rooijen komt in heel Nederland. Ze merkt in de praktijk dat circulaire inkoop bij gemeenten nog vaak in de kinderschoenen staat. “Ik merk, dat het vaak politiek-bestuurlijk nog niet wordt gestimuleerd. Soms zijn medewerkers wel intrinsiek gemotiveerd, maar is er vanuit de organisatie geen opdracht voor gegeven. Daarom moet de politiek ook veranderen.”

“Het zou helpen als overheden beter zouden samenwerken bij circulaire inkoop. We merken echter al bij MRA hoe lastig het is om samen aan te besteden."

Bekijk de presentatie van Rudie hier.

Benieuwd naar alle deelnemers? Lees het hele verslag hier.

vrijdag 21 april 2023permalink