Wondering about workations
In welke vormen en situaties zou je een workation wel of niet moeten willen? Daarover deelt SWP-expert Jan Gerard Hoendervanger reflecties en ervaringen.
De afgelopen decennia was het combineren van vakantie en werk vooral een leuk gedachtenexperiment, altijd goed voor een levendige discussie over waar het met Het Nieuwe Werken naartoe zou kunnen gaan – en waar dan de grens zou liggen van wat we wenselijk en acceptabel vinden. Plots is de workation, op de golven van het Hybride Werken, een reëel fenomeen geworden, getuige diverse mediaberichten en reclames van grote touroperators. Nu steeds meer mensen het kunnen en kennelijk ook mogen, lijkt me de belangrijkste vraag: in welke situaties en vormen zou je het (niet) moeten willen? Ik heb het antwoord niet, maar deel graag een paar reflecties en ervaringen.
Een workation is een problematisch begrip, een contradictio in terminis, als je vakantie ziet als privétijd die bedoeld is om letterlijk en figuurlijk afstand te nemen van het werk – het ultieme niet-werken. Binnen het werk/privé denkkader gaat het één onvermijdelijk ten koste van het ander, als je een combinatie probeert te maken. Maar is dit denkkader niet achterhaald aan het worden? Ik zie de workation eerder als een intrigerend paradoxaal concept, dat past in een tijd waarin de grenzen tussen werk- en privétijd voor steeds meer mensen steeds meer vervagen. Een tijd waarin we leren om onze energie te managen in plaats van onze tijd. Dat geldt volgens mij zowel voor vakantieperiodes als voor de rest van het jaar. Als je vakantie ervaart als een noodzakelijke adempauze om bij te komen van het werk, is er denk ik iets mis met de energiebalans in je dagelijks leven. Het realiseren en bewaken van die balans is volgens mij voor iedereen een persoonlijke zoektocht, omdat er grote individuele verschillen zijn in werkzaamheden, privéomstandigheden en psychologische behoeften. Een workation kan bijdragen aan deze persoonlijke zoektocht, omdat je nieuwe ervaringen opdoet die je zelfinzicht vergroten. Maar ik zie zeker ook risico’s, wanneer het concept botst met je persoonlijkheid, de aard van je werk, of de verwachtingen van reisgenoten. Ik ken nog geen onderzoek naar workation en het lijkt me belangrijk dat dat wordt opgepakt. Mijn hypothese is dat uitkomsten erg zullen lijken op wat we inmiddels weten over individuele verschillen die maken dat thuiswerken positief of negatief uitpakt.
In plaats van vakantie te zien als het tegenovergestelde van werken, is het denk ik interessanter en realistischer om het te zien als uitstap vanuit het dagelijks leven (waar werk en andere bezigheden onderdeel van uitmaken). Het is een periode waarin je bewust een andere omgeving opzoekt en je vaste patronen tijdelijk loslaat. Dit biedt kansen voor niet-alledaagse ervaringen, ontspanning en reflectie. Kansen die voor het werk even relevant kunnen zijn als voor je privéleven! Zelf heb ik er veel baat bij om af en toe enkele dagen te werken in een huisje op een vakantiepark, bijvoorbeeld wanneer ik een lastigste hobbel in mijn promotietraject moest overwinnen. Het gaat dan om denk- en schrijfwerk, dat ik daar zonder afleiding kan afwisselen met een beetje lichaamsbeweging in de natuur. Positieve voorbeelden van workations in groepsverband ken ik ook. Het team van adviesbureau YNNO ging onlangs bijvoorbeeld op studiereis naar Engeland en Schotland om kennis en inspiratie op te doen en en passant veel tijd te besteden aan teambuilding; in de trein was er ook nog tijd voor bila’s en het bijhouden van de mail. In beide voorbeelden staat het werk duidelijk centraal en heeft het meerwaarde om dit eens op een andere manier in een andere omgeving te doen. Persoonlijk zou ik meer twijfels bij een workation krijgen wanneer er synchroon werk moet worden verricht (live chatten of (video)bellen) of wanneer je op reis gaat met familie of vrienden – maar dat zou voor andere mensen best heel anders kunnen zijn. Ik ben heel benieuwd naar meer ervaringen en reflecties!
Lees hier de bijdrage over workation van een andere SWP-expert, Rianne Appel.
Zelfstandig adviseur, docent, auteur, JGH Advies
Meer artikelen van Jan Gerard Hoendervanger
De onderschatte waarde van vergaderingen
dinsdag 19 december
Vergaderingen zijn veel meer dan momenten van overleg: ze vormen een spiegel van de cultuur binnen jouw organisatie. In ...
Duurzaam aanbesteden in de facilitaire sector: het kan!
dinsdag 19 december
We hebben de mond vol over duurzaamheid. In de praktijk blijkt duurzaam opereren een stuk weerbarstiger, concluderen deelnemers ...