Wat maakt een campus tot een goede enabler voor de processen die zich in en om de universiteit afspelen? Welke thema’s spelen dan een rol? Franc van Nunen spreekt over zijn ervaringen bij de Vrije Universiteit op Campus Day.

De Vrije Universiteit vestigde zich als eerste in het gebied wat nu Zuidas heet, letterlijk buiten in de velden. De Campus is in korte tijd gebouwd en lag toen aan de rand van de stad. Inmiddels zijn stad en Campus naar elkaar toegegroeid en is er één innovatiedistrict ontstaan in een groot (inter)nationaal netwerk. Wat maakt een campus tot een goede enabler voor alle processen die zich in en om de universiteit afspelen? Welke thema’s spelen daarbij een rol? Welke ontwerpprincipes hanteert de VU?

Trends en ontwikkelingen

Met de groei van de VU in de laatste decennia is de druk op de huisvesting enorm toegenomen, terwijl een groot deel van de panden uit te jaren ’60 en ’70 is. De bouwkundige staat van de gebouwen is redelijk, maar de ruimtelijke indeling en de technische installaties ondersteunen de gewenste functionaliteit niet meer adequaat. Ook qua schaal, maat, uitstraling en voorzieningen voor onderwijs en onderzoek zijn de gebouwen verouderd.

VU Campus als enabler

De vernieuwing van de VU Campus is dus noodzakelijk en sluit aan op de inhoudelijke visie en koers van de VU. In het Masterplan Campus VU-VUmc (2014) wordt de inhoudelijke verbinding gelegd met onderzoek en onderwijs; hoe kan de campus als enabler een optimaal ondersteunende rol spelen? Over deze ontwikkelingen spreekt Franc van Nunen tijdens Campus Day.

Ontwerpprincipes campusplan

De campusontwikkeling wordt gedragen door drie pijlers. De eerste pijler gaat over de campus die binnen en buiten verbindt; betere verbindingen met de omgeving en de rest van de stad Amsterdam. De nieuwe openbare ruimte verbindt de omgeving van de campus en Zuidas met elkaar via een netwerk van straten en pleinen. De tweede pijler gaat over de campus als ontmoetingsplaats; de campus nodigt uit tot ontmoetingen. Dat kan in de collegezaal, in het lab, in de kliniek, op kantoor en in de aanvullende voorzieningen (cateringvoorzieningen, seminar- en congresfaciliteiten, centrale vergaderruimten) en vooral in de publieke ruimte. De derde pijler gaat over een slim geordende campus; functies die nauw met elkaar te maken hebben, komen dichtbij elkaar. De inhoudelijke verbinding tussen faculteiten en andere instituten krijgt prioriteit. Daarmee ontstaat samenhang in het gebied. De campus krijgt er ook nieuwe functies bij, zoals (studenten)woningen, culturele voorzieningen en nieuwe gebouwen voor allianties en kennisgerelateerde bedrijvigheid.

Toekomstplannen

Sinds 2010 is ingezet op de transitie van de VU Campus met vernieuwing van de huisvesting en faciliteiten. De VU Campus ontwikkelt zich de komende jaren tot een levendig “innovation district”; een gebied met internationale aantrekkingskracht. Het wordt een plek voor ontmoeting, inspiratie en kennisuitwisseling. Onderwijs, onderzoek, valorisatie en zorg vinden plaats voor VU VUmc en allianties. De VU Campus is onderdeel van Zuidas en krijgt een hogere bebouwingsdichtheid gecombineerd met nieuwe voorzieningen en wonen.

Stonden de gebouwen van VU en VUmc in de jaren zestig en zeventig nog aan de rand van de stad in een rustige omgeving, nu en in de toekomst zullen de VU en VUmc weer – net als in het allereerste begin – een onderdeel zijn van een levendige stad.

Foto: Edwin van Eis

Campus Day vindt plaats op 20 juni in het Victor J. Koningsbergergebouw bij Universiteit Utrecht. Het wordt georganiseerd door Smart WorkPlace samen met haar partners Aestate, AT Osborne, Royal HaskoningDHV en Twynstra Gudde. Click hier voor het programma en hier om in te schrijven.

maandag 3 juni 2019permalink