Deze gebouwen met schimmel, vocht, tocht en te weinig frisse lucht voldoen niet meer aan de huidige ventilatie-, duurzaamheids- en gezondheidseisen. "Die ongezonde scholen gaan ten koste van de gezondheid van leraren en leerlingen", stelt Ruben Heezen van Bouwend Nederland. "Het heeft ook echt effect op de leerprestaties."

'Decennialang te weinig geïnvesteerd'

Scholen zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van hun gebouw en gemeenten moeten de renovatie of nieuwbouw betalen. In de praktijk loopt dit vaak mis en wacht - zo blijkt uit de nieuwe cijfers - 50 procent van de 9300 scholen op een beter gebouw.

"De scholen en gemeenten hebben allebei te weinig geld. Dan ontstaat er ruzie, stomweg omdat er te weinig geld is", zegt voorzitter Freddy Weima van de PO-Raad, de organisatie die zich inzet voor het basisonderwijs. "Er is decennialang te weinig in geïnvesteerd."

De PO-raad heeft onlangs met meer dan 20 organisaties, waaronder Bouwend Nederland, de VNG en de VO-raad, een manifest opgesteld met een dringende oproep aan het kabinet om 730 miljoen euro te investeren en een gezamenlijk plan voor alle verouderde scholen op te stellen. Volgens de PO-raad heeft het vierde kabinet-Rutte veel geld uitgetrokken voor onderwijs. "Maar de gebouwen zijn ze helemaal vergeten. Dat moet nu veel meer prioriteit krijgen."

Mogelijk vanuit verschillende potjes meer geld

Volgens minister Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs is nu vaak onduidelijk of gebouwen verouderd zijn of vervangen moeten worden. Hij vindt dat gemeenten daar attenter op moeten zijn. Als dat wel duidelijk is, wil hij bekijken of er "vanuit verschillende potjes van de overheid" meer geld kan worden uitgetrokken voor renovatie of nieuwbouw.

Het zou volgens Wiersma "zomaar kunnen" dat dat 730 miljoen euro moet zijn, zoals in het manifest staat, maar dat weet hij nog niet. Op 1 december praat de Tweede Kamer met Wiersma over onderwijshuisvesting.