In een krappe arbeidsmarkt, met een werkende populatie die steeds ouder wordt, en met meer en meer prikkels in de werkomgeving, zijn werkgevers zich steeds meer bewust van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers.

Vitaliteit is een thema dat op steeds meer agenda’s terug te vinden is. Wij waren benieuwd hoe de werkomgeving aan dit thema kan bijdragen, en vroegen Susanne Colenberg om raad.

Colenberg is recent gepromoveerd aan de TU Delft op onderzoek naar de invloed van kantoorinterieur op (sociaal) welzijn van medewerkers. Wat is nu haar visie op vitaliteit in de werkomgeving?

Vitaliteit

Vitaliteit verwijst meestal naar een gevoel van kracht en energie en zou je daarom kunnen beschouwen als ervaren gezondheid in ruime zin. Daarin zijn drie categorieën te onderscheiden: fysiek, mentaal en sociaal. Naar de invloed van het kantoor op fysiek welzijn, of lichamelijke gezondheid, is het meeste onderzoek gedaan. Bijvoorbeeld naar het ‘nudgen’ van gezond gedrag. Denk aan het stimuleren van traplopen, het aanbieden van gezonde catering en sta-zit bureaus. Dit heeft vaak een positief effect op vitaliteit.

De tweede categorie is psychologisch welzijn of mentale gezondheid. Hierbij gaat het om de invloed van het kantoor op bijvoorbeeld stemming en gevoelens van stress. De derde categorie, sociale vitaliteit of sociaal welzijn, gaat bijvoorbeeld over prettige sociale interacties, positieve relaties met anderen en je thuis voelen binnen de groep. In haar promotieonderzoek heeft Colenberg zich verder verdiept in wat sociaal welzijn op het werk betekent en hoe de kantoorinrichting dat mogelijk beïnvloedt.

De impact van privacy en identiteit

Met fysieke elementen in de werkomgeving kunnen we het sociaal welzijn positief beïnvloeden door positieve interacties te faciliteren. Mensen kunnen verleid worden om elkaar te treffen door bijvoorbeeld slimme looproutes of goede zichtlijnen. Uit de psychologie weten we dat alleen al elkaar regelmatig zien en bewust zijn van elkaars aanwezigheid kan zorgen voor sympathie. Hoewel ook gezegd moet worden dat de scheidslijn met gebrek aan privacy dun is: je wilt ook niet dat mensen het gevoel hebben in een vissenkom te zitten waardoor ze continue worden afgeleid door iedereen die langsloopt. Überhaupt is privacy een belangrijke bepalende factor om sociaal welzijn te waarborgen: iedereen heeft een bepaalde mate van privacy nodig. Niet alleen om af en toe geconcentreerd te kunnen werken, maar het zorgt ook voor (psychologische) veiligheid, een belangrijk aspect van sociaal welzijn.

Een andere belangrijke bepalende factor in sociaal welzijn is identiteit. Een kantoor waar de identiteit van de organisatie, maar liefst ook de identiteit van het team terugkomt zorgt voor het gevoel van thuishoren in de organisatie of het team. Dat verhoogt het sociaal welzijn. We zien steeds vaker kantoren waar weinig identiteit terug te vinden is. Dan is de organisatie bijvoorbeeld alleen herkenbaar bij de receptie en is de rest van het kantoor vrij anoniem met clean desk bureaus en witte muren waar niks mag hangen. Afspraken maken over het gebruik van ruimten is prima, maar het is belangrijk om de balans met identiteit in de gaten te houden, want dat maakt een kantooromgeving meer eigen en dat voelt prettiger voor mensen

Vitaliteit als opvolger van duurzaamheid

De verwachting is dat deze overwegingen steeds belangrijker zullen worden. Vergelijk het met het thema duurzaamheid tien jaar geleden: daarbij vroegen we ons af wat de return on investment was, namen we kleine stappen, en nu is het een must geworden voor organisaties om over na te denken. De verwachting is dat dit voor het thema welzijn ook zo zal zijn. Te beginnen met fysiek welzijn, dat zie je eigenlijk nu al ontstaan. Maar het is mooi als ook mentaal- en sociaal welzijn meer aandacht krijgen want het is zo belangrijk met het oog op het duurzaam inzetten van medewerkers in het huidige maatschappelijke klimaat

Benieuwd naar de complete blik van Colenberg op de duurzame inzetbaarheid van medewerkers? Je leest haar expertblik én meer waardevolle inzichten in de BNW Index. 

woensdag 2 oktober 2024permalink