Verantwoordelijkheid nemen en borgen
Wat kan er bij thuiswerken, wat moet er, wat wil de werkgever en waar eindigt zijn verantwoordelijkheid? Over deze en andere vragen organiseerden Rabobank en Smart WorkPlace een Round Table.
Kimberly Schelle geeft aan het begin van de Round Table ‘Goed werkgeverschap bij thuiswerken’ aan dat de Rabobank al heeft geanticipeerd op het feit dat thuiswerken een blijvertje wordt door na te denken over zaken als reiskosten- en thuiswerkvergoeding en faciliteiten om thuis goed te kunnen werken. Tegelijkertijd benadrukt dat ze die zaken als basis ziet: “Ik wil daarom graag in deze Round Table verkennen wat er naast die basis nog meer is: wat kan er, wat moet er en wat willen we als werkgever? Wellbeing van medewerkers is daarbij voor ons een van de vier pijlers van onze People Strategie.”
Wettelijke kaders
Voordat de discussie van start gaat, schetst Bert Moss vanuit de Nederlandse Arbeidsinspectie de wettelijke kaders rond thuiswerken. “Uitgangspunt daarbij is ‘My home is my castle’. Een werknemer moet zich in zijn thuisomgeving veilig voelen. Daarom wordt het huis beschermd en mag een werkgever en ook de Nederlandse Arbeidsinspectie niet zomaar aanbellen bij de werknemer.” Moss wijst erop dat het Arbeidsomstandighedenbesluit geen verschil maakt tussen een kantoor en thuiswerken. “Een werkgever moet in beide gevallen zorgen voor goede en veilige arbeidsomstandigheden en de zorgplicht blijft onveranderd van kracht. Er is overigens voor de werknemer geen recht om thuis te werken. Een werkgever daarentegen is wel volledig verantwoordelijk voor ‘arbeid die een werkgever door een werknemer doet verrichten in een woning of op een andere door de werknemer gekozen plaats buiten het bedrijf of inrichting die niet de arbeidsplaats van de werkgever is’. Dat betekent bijvoorbeeld dat een werkgever moet zorgen dat in een thuiswerksituatie een werknemer ergonomisch verantwoord beeldschermwerk moet kunnen verrichten en de werknemer daarvoor indien nodig ook de middelen moet verschaffen. De eisen daarvoor staan in een ministeriële regeling die ondersteunend is aan het Arbeidsomstandighedenbesluit.”
Vervolgens komt de eerste vraag aan de orde: waarvoor wil je als werkgever verantwoording dragen? Met als subvragen: wat is de norm? wat is een ethische verantwoordelijkheid – goed werkgeverschap? In hoeverre is de werkgever verantwoordelijk voor het welzijn en werkgeluk van de medewerker? En gaat het dan verder dan alleen het aanbieden van ondersteunende diensten? Of is ook mentale support een essentieel deel van de ondersteuning? Daarna stelt Kimberly Schelle de vraag hoe anderen kijken naar de thuiswerkomgeving in relatie tot goed werkgeverschap. Voor Moss is het duidelijk: “Een organisatie kan de verantwoordelijkheid voor keuzes niet bij de medewerker neerleggen.”
Dilemma
Bij het begin van het tweede deel van de Round Table werpt Schelle een dilemma op tafel: “We voelen allemaal als werkgever de verantwoordelijkheid voor thuiswerken. Daarbij willen we veel en bieden we vaak ook al veel. Tegelijk mogen we niet aanbellen bij medewerkers, maar willen we wel weten hoe het met ze gaat. Via de software zouden we wel kunnen zien hoeveel medewerkers hun systeem gebruiken en hoeveel pauze ze nemen. En daarmee zouden we een aantal risico’s kunnen borgen die eerder te sprake zijn gekomen, met name rond pyschosociale arbeidsbelasting. Het probleem is echter dat je te maken krijgt met privacy. Als bank zijn we daar heel terughoudend in. Het voelt namelijk dat onze verantwoordelijkheid kan gaan tot het punt waar het de privacy van de medewerker raakt.” Moss geeft daarbij vanuit de Nederlandse Arbeidsinspectie aan dat een werkgever niet zomaar zijn werknemer mag controleren: “Er moet een gevaaraspect zijn. Zo mag je alcohol- en drugsinspectie doen als een medewerker bij een gevaarlijke machine staat.” Schelle ziet daarin een discrepantie: “Aan de ene kant geef je aan dat een werkgever enerzijds gezondheid en veiligheid moet borgen, maar aan de andere kant zeg je dat een werkgever dat niet mag checken of dat borgen gelukt is.”
Aan het eind van de Round Table doet Richard Helmus een oproep aan de facility- en workplace managers: “Laat nu je meerwaarde zien! Jullie zijn de ogen en oren van de organisatie en weten als geen ander wat er onder de radar speelt bij een organisatie. Ook bij thuiswerken.”
Deelnemers Round Table
- Marina van Lee, Arbeidshygiënist bij PwC.
- Bert Moss, Ergonoom bij de Nederlandse Arbeidsinspectie.
- Bart In ’t Velt, Adviseur werkplek en services bij ProRail.
- Nanda Govers, Principal Stafmanager bij Randstad Groep Nederland.
- Richard Helmus, Manager Facility & Real Estate bij Coöperatie VGZ.
- Bas van der Doelen, Europees ergonoom en daarnaast adviseur Arbo en Gezond Werken in een VVT - organisatie (Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg) in de regio Amersfoort.
- Brigitte Sijpestijn, Product Owner Organizational Wellbeing bij de Rabobank.
- Kimberly Schelle, Area Lead Employee Wellbeing bij de Rabobank.
- Wim Kooyman, Directeur Smart WorkPlace en moderator.
Goed opdrachtgeverschap bij thuiswerken is meer dan een actueel onderwerp: het is de afgelopen twee jaar een indringend vraagstuk geworden. De Round Table ‘Goed opdrachtgeverschap bij thuiswerken’ bracht naast veel inzichten de nodige vragen en dilemma’s. Over deze ontwikkelingen blijft Smart WorkPlace de komende tijd berichten. Heb je een vraag of een belangwekkende visie omtrent goed opdrachtgeverschap? Samen kijken we langs welke weg nieuwe inzichten kunnen worden ontwikkeld en aan kennisdeling kan worden gedaan. Stuur je ideeën naar: info@smartwp.nl.
De onderschatte waarde van vergaderingen
dinsdag 19 december
Vergaderingen zijn veel meer dan momenten van overleg: ze vormen een spiegel van de cultuur binnen jouw organisatie. In ...
Duurzaam aanbesteden in de facilitaire sector: het kan!
dinsdag 19 december
We hebben de mond vol over duurzaamheid. In de praktijk blijkt duurzaam opereren een stuk weerbarstiger, concluderen deelnemers ...