Human Centred Design leidt tot productievere, creatievere, effectievere en gezondere medewerkers en is dus voor organisaties financieel aantrekkelijk. Lieke Willems legt dit uit op 31 maart tijdens een webinar van Interface en Smart WorkPlace.

Human Centred Design betekent dat je binnen het gebouwontwerp juist de mens als leidraad neemt en niet alleen hoe het gebouw technisch functioneert, vertelt Lieke Willems, Concept Designer bij Interface. “Als je bedenkt dat wij als mens tegenwoordig 90 procent van onze tijd en soms nog meer binnen doorbrengen, dan is zo’n gebouw ook de ruimte waarin we moeten leven. Dat betekent dat zo’n gebouw zou moeten faciliteren dat wij daar het beste uit onszelf kunnen halen.” Lieke zag dat de laatste jaren de focus bij een gebouw elders lag: “Het was vooral gericht op zaken als BREEAM en LEED en op de vraag of een gebouw wel aan bepaalde waardes voldeed om CO2-neutraal te zijn. Dit is nog steeds enorm belangrijk maar we zien dat de focus óók ergens anders moet liggen en dat is de mens. Financieel is het ook heel interessant om te investeren in mensgericht ontwerpen. Mensen die een goede ruimte hebben om te werken zijn namelijk productiever, creatiever, werken functioneler en sneller en ze voelen zich prettiger. Ze zijn bovendien ook nog minder ziek. Allemaal zaken die inmiddels ook door wetenschappelijk onderzoek zijn onderbouwd.”

Onbekend maakt onbemind

Toch kiezen veel organisaties, architecten en projectontwikkelaars vaak nog niet voor Human Centred Design. “De eerste reden is financieel. Het vraagt aan het begin een hogere investering. Wanneer je daarentegen kijkt naar wat je ervoor terugkrijgt, de Return On Investment, al na vijf of tien jaar, dan is het vaak al niet meer duurder. Helaas kijken veel mensen echter vooral naar de korte termijn. Daarnaast is er ook een praktische reden. Organisaties kunnen het budget niet vrijmaken omdat de overheid het belastingtechnisch lastig maakt om budgetten meerjarig in te zetten.” Een derde reden is: onbekend maakt onbemind. “Human Centred Design is in opkomst, maar veel mensen kennen het nog niet.” Lieke gaat daarom in op hoe organisaties succesvol kunnen kiezen voor Human Centred Design. “Het is vooral zaak om de eindgebruiker mee te nemen in het verhaal: waarom is het belangrijk en waarom zijn de investeringen nodig. Daarbij moet je ook benadrukken dat het je iets oplevert door in Human Centred Design te investeren. Ik zie namelijk dat eindgebruikers vaak nog niet het inzicht hebben, daar waar wij als architecten/ontwerpers al een stap verder zijn.” De opkomst van WELL kan daarbij ook een steuntje in de rug zijn: “Inmiddels komen de laatste jaren steeds meer resultaten naar buiten over wat investeren in WELL-certificering – gericht op de gezondheid en het welzijn van gebouwgebruikers – organisaties oplevert. Bij die onderzoeken wordt gebruikt gemaakt van vragenlijsten, maar ook bijvoorbeeld van polsbandjes die zaken als hartslag en bloeddruk opmeten. In zulke vragenlijsten geven mensen aan zich productiever en creatiever te voelen. Dat lijkt misschien op het eerste gezicht weinig smart, maar ik ben ervan overtuigd dat als ik zeg me creatiever te voelen dat ik me dan in ieder geval zelfverzekerder voel en geloof in eigen kunnen.”

Gemeenschappen

Human Centred Design kan volgens Lieke ook een rol spelen bij het creëren van gemeenschappen. “De afgelopen periode hebben mensen noodgedwongen veel thuisgewerkt. Je merkte dat mensen daardoor toch vaak eenzaam waren. Dat is ook wel te verklaren als je bedenkt dat communicatie voor 70 procent bestaat uit het ‘lezen’ van gezichtsuitdrukkingen. En mensen ‘lezen’ via een beeldscherm is nu eenmaal lastig. Live daarentegen pik je zulke signalen veel eerder op, mensen zijn nu eenmaal sociale wezens. En Dat helpt, ook in processen waarbij het draait om creativiteit en innovatie.” Lieke is daarom ervan overtuigd dat een kantoor altijd bestaansrecht zal hebben. “We hebben als mens nu eenmaal een ‘stam’ nodig waar we bij kunnen horen. Werk is ook een van de  communities waar we in deze tijd bij horen.”

Meer diversiteit in sfeer

Lieke ziet bij het inrichten van dat kantoor wel een belangrijke verschuiving: “Vroeger was het: ik creëer voor al mijn medewerkers een vergelijkbare werkplek: een aanlandplek met een bureau, stoel en een computer. Dat wordt nu anders: medewerkers willen op kantoor vooral een gezamenlijke plek. Daarnaast is er ook behoefte aan een grotere diversiteit bij die gezamenlijke plekken. Niet alle vergaderingen hoeven steeds in dezelfde ruimte plaats te vinden, er is juist behoefte aan verschillende sferen. Ik voorzie dan ook een kantoor met minder werkplekken en met ontmoetingsruimtes voor verschillende smaken. Ontmoetingsruimtes die elk hun eigen gevoel en sfeer hebben.”

Cultuur

Nu het werken post-corona deels thuis zal blijven plaatsvinden, maken veel organisaties zich zorgen over het behoud van de cultuur van het bedrijf. Lieke voorziet daarin ook een rol voor Human Centred Design: “Ook al zullen die ontmoetingsruimtes verschillen in sfeer en gevoel, de ontwerper moet er wel voor zorgen dat de overkoepelende cultuur van een organisatie in alle ruimtes terugkomt. Maar cultuur is toch vooral de mensen en hoe de ‘stam’ tot een samenwerking komt. Dus moet ervoor gezorgd worden dat de ontmoetingsruimtes prettig ontworpen zijn, anders kiezen je medewerkers er misschien wel voor om op een andere plek te gaan vergaderen en niet op kantoor.”

Biofilic design

Inmiddels is Lieke bijna tien jaar werkzaam bij Interface als Concept Designer. “Een van de belangrijkste ontwikkelingen in die periode is de opkomst van biofilic design. Als Interface hebben we bij processen en het maken van producten gekeken hoe de natuur het doet, hoe je als mens kunt leren van de natuur en hoe je dat kunt meenemen. Bij het design van producten betekent dat kijken naar hoe de natuur een vloer maakt en analyseren waarom een ‘vloer’ in een bos er eigenlijk altijd tof uitziet. Daarbij is de uitdaging om datzelfde ook op te roepen met je vloeren en tegels.” Lieke benadrukt dat biofilic design nog een stap verder gaat: “Je kijkt dan namelijk naar hoe de natuur kan helpen om dat welzijn op kantoor te verbeteren. Dat brengt me terug naar wat ik al eerder zei: omdat we zoveel tijd binnen doorbrengen, moeten we daar het positieve gevoel dat natuur bij ons oproept proberen terug te brengen. In mijn lezing zal ik ook ingaan op hoe dat proces werkt in onze hersenen.”

Inschrijven voor het webinar ‘Werken in een op de natuur geïnspireerde omgeving’ op 31 maart van Interface en Smart WorkPlace kan hier.

  

maandag 15 maart 2021permalink