Bijna Energie Neutrale Gebouwen, het nieuwe normaal

5 min

 

Bijna Energie Neutrale Gebouwen, het nieuwe normaal

Bij het energielabel is vanaf 1 januari 2021 de EPC-methodiek vervangen door de BENG methodiek. Annabel Jansen, consultant bij Smart WorkPlace partner Brink, en Chantal Spruit lichten het toe in onderstaand artikel.

Introductie

Na het Parijsakkoord is duurzaamheid een steeds belangrijker onderwerp geworden in de gebouwde omgeving. Duurzaamheidslabels zijn een tool om de duurzaamheid van de gebouwde omgeving in kaart te brengen. Een voorbeeld daarvan is het energielabel; hier is per 1 januari 2021 een en ander in gewijzigd. Zo wordt de bestaande methode van energielabeling (EPC) vervangen door de BENG methodiek. Dit artikel bespreekt de wijzigingen in het energielabel en de invloed hiervan op de facility manager. Ook geeft het artikel concrete tips over hoe de facility manager gerichter kan sturen op energieverbruik met behulp van de nieuwe BENG methodiek.

Energielabel

Het hebben van een energielabel is nog steeds verplicht bij de verkoop of verhuur van een utiliteitsgebouw of woning1. Sterker nog, per 2023 is het voor kantoorgebouwen zelfs verplicht om minimaal energielabel C te hebben. Een energielabel toont de energieprestatie van het gebouw aan. Men kan het ook wel vergelijken met een maatstaf om te zien hoe zuinig, milieuvriendelijk en/of energiebesparend het gebouw is. Om de energieprestatie van een gebouw te kunnen bepalen, werd voorheen gebruik gemaakt van de EPC-rekenmethodiek. Deze rekenmethodiek berekent de theoretische energieprestatie van het gebouw. Vanaf 2021 wordt de EPC vervangen door de BENG.

Deze nieuwe methode is gebaseerd op de nieuwste Europese normen die ertoe moeten leiden dat de basis rekenmethodiek voor energieprestatieberekeningen in heel Europa uniform is. Het verschil hierin is dat alle nieuwbouw en bestaande utiliteitsbouw onder één norm vallen2.

BENG

Om de BENG van een gebouw te kunnen toetsen, is de BENG onderverdeeld in drie concrete BENG-eisen. Deze eisen gelden momenteel alleen voor nieuwbouw en ingrijpende renovaties, maar worden in de toekomst ook toegepast op bestaande bouw.

BENG 1 Energiebehoefte: heeft betrekking op de maximum hoeveelheid energie die een gebouw nodig heeft voor het verwarmen en verkoelen. Deze energiebehoefte wordt uitgedrukt in ‘thermische’ kilowattuur per vierkante meter per gebruiksoppervlakte per jaar. Uitgangspunt voor bijvoorbeeld kantoren is een maximale energiebehoefte van 50 kWh/m².jr. Elk gebouwtype/-functie heeft een eigen eis aan de maximale energiebehoefte.

BENG 2 Primair energiegebruik: heeft betrekking op de hoeveelheid fossiele energie (in kWh per m² gebruiksoppervlakte per jaar) die nodig is voor verwarming, koeling, warm water en installaties. Uitgangspunt voor bijvoorbeeld kantoren is maximaal een primair fossiel energiegebruik van 25 kWh per m² per jaar.

BENG 3 Aandeel hernieuwbare energie: heeft betrekking op het percentage hernieuwbare energie van het totale energiegebruik: dit dient minimaal 50% te zijn3.

Vergelijking

Beide rekenmethoden berekenen alleen het gebouwgebonden theoretisch energieverbruik van het gebouw; dit wordt gezien als een groot nadeel. Het blijkt namelijk dat het daadwerkelijke energieverbruik in gebouwen vaak niet overeenkomt met dit theoretische verbruik, berekend volgens de rekenmethodieken. Dit komt doordat er bij beide rekenmethoden geen rekening is gehouden met het gebruiksgebonden energieverbruik (zoals verlichting en elektrische apparaten), maar het gebruiksgebonden energieverbruik heeft wel degelijk invloed op de energieprestatie van je gebouw. Ondanks dat het gebruiksgebonden deel niet is meegenomen in deze rekenmethodieken, bestaan er zeker wel handvatten om hierop te sturen.

Het ‘oude’ energielabel geeft één waarde voor de energieprestatie van een gebouw. Dit houdt in dat als het pand matig presteert op één aspect, het kan worden gecompenseerd door een ander aspect. Zo kan het voor komen dat een pand label A heeft, omdat het veel zonnepanelen heeft. Bij BENG is dit niet meer mogelijk. Het pand moet aan alle drie de BENG eisen voldoen. Een matige score op de ene eis, kan niet worden gecompenseerd met een goede score op een andere eis4. Dit betekent dat de BENG eisen een realistischer en gedetailleerder beeld geven van de energieprestatie van het pand. Daarbij is het energielabel een dimensie loze letter; het label an sich zegt weinig. De BENG eisen geven drie berekende normen weer, die stuk voor stuk de impact weergeven5 en de kwaliteit van duurzaamheid bevorderen. Doordat de BENG eisen in kWh per m² worden weergegeven, zijn deze vrij breed toe te passen en kan hierop concreter worden gestuurd.

Sturen op energie

Het sturen op energie is een belangrijk onderdeel voor de realisatie van de klimaatdoelen van Parijs. In het Paris Proof Commitment van de DGBC (zie ook de routekaart) geven organisaties aan dat zij sneller de Parijse klimaatdoelstellingen voor de gebouwde omgeving behalen als sturen op daadwerkelijk energiegebruik de norm wordt. Dit is waar de BENG-eisen een eerste stap op weg kunnen zijn om dit te realiseren.

De BENG eisen worden eerst alleen ingevoerd voor nieuwbouw, maar omdat deze eisen kwantitatief zijn, kunnen deze ook worden gebruikt als norm voor bestaande bouw. Dit zorgt ervoor dat gebouwbeheerders een concreet doel hebben waarop zij kunnen sturen en waarmee zij kunnen benchmarken. Hierdoor wordt het eenvoudiger voor gebouwbeheerders om op het gebouwgebonden energiegebruik te sturen. Dit kan bijdragen aan het verkleinen van het verschil tussen theoretisch gebouwgebonden energiegebruik en het daadwerkelijke gebouwgebonden energiegebruik.

Als de kloof tussen theoretisch en daadwerkelijk gebouwgebonden energieverbruik wordt verkleind, is het ook eenvoudiger om te sturen op gebruikgebonden energieverbruik. De kloof die nu ontstaat tussen het totale energiegebruik (dat wat op de energiefactuur staat) en het berekende gebouwgebonden energiegebruik, zal voornamelijk bestaan uit gebruikgebonden energie.

Besparen op energie

Er zijn verschillende manieren om het gebruikgebonden energie omlaag te krijgen. Een van de voornaamste manieren is het (opnieuw) inregelen van de klimaatinstallaties. Door verkeerd verbruik, verbruiken zij soms wel 30% meer energie dan nodig. De BENG-eisen kunnen ook opgenomen worden in onderhoudscontracten met leveranciers om een (financiële) prikkel te geven aan de onderhoudspartijen.

Daarnaast kan worden gestuurd op een attitudeverandering om medewerkers bewuster te laten omgaan met energie. Dit kan gedaan worden met behulp van social incentives, zoals een interne duurzaamheidscompetitie. Volgens onderzoek van PHI Factory6 zijn de meeste medewerkers bereid om te verduurzamen, maar weten zij niet goed hoe zij dit moeten doen. Het aanpassen van de communicatie kan daarbij helpen, bijvoorbeeld door het gebruik van een intern duurzaamheidsdashboard. Denk ook aan kleine aanpassingen, zoals het automatisch sluimeren van computers na inactiviteit of het installeren van bewegingssensoren voor de verlichting7. Tevens kunnen de BENG-eisen ook opgenomen worden in huurcontracten voor de gebruikers om zuinig energiegebruik te stimuleren.

Noten

1 In dit artikel wordt verder ingegaan op utiliteitsbouw en worden woningen buiten beschouwing gelaten.

2 https://cfp.nl/2020/09/28/nta-8800-het-nieuwe-energielabel/

3 https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energielabel-utiliteitsgebouwen

4 https://www.nieman.nl/specialismen/energie-en-duurzaamheid/faq-beng/

5 https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energielabel-utiliteitsgebouwen

6 https://phifactory.com/nl/nieuws-facts-fun/203-de-meeste-mensen-willen-verduurzamen

7 Om optimaal gebruik te kunnen maken van deze besparingen, dienen eerst de klimaatinstallaties naar behoren ingeregeld te zijn.

Delen:

Meer duurzaamheid

Circulaire hotspot op Schiphol Trade Park

Circulaire hotspot op Schiphol Trade Park

vrijdag 21 februari

Op deze locatie wordt gewerkt aan innovatie, duurzaamheid en samenwerking, om de toekomst vorm te geven. Dit is New Terra, ...

Lees meer

ISS Sustainability Day: de urgentie van duurzaamheid

ISS Sustainability Day: de urgentie van duurzaamheid

donderdag 20 februari

Door verantwoordelijkheid te nemen en lef te tonen komen ecologische en sociale transities dichterbij. Maar de sleutel voor ...

Lees meer

De koffie-industrie kent een nieuwe standaard

De koffie-industrie kent een nieuwe standaard

maandag 17 februari

Al jarenlang staat een ding centraal op kantoor, het kopje koffie. Ditzelfde kopje koffie is echter ook al sinds jaar en ...

Lees meer

Essentie van integrale businesscases (deel 1)

Essentie van integrale businesscases (deel 1)

dinsdag 11 februari

In SWP Magazine 12 (November 2023) publiceerden Theo van der Voordt en Jan Gerard Hoendervanger een theoretisch model voor ...

Lees meer

Samen elektrificeren met concrete praktijkoplossingen

Samen elektrificeren met concrete praktijkoplossingen

donderdag 6 februari

Op dinsdag 18 en woensdag 19 maart vindt het tweejaarlijkse ABB Update Event plaats in het NBC Congrescentrum in Nieuwegein. ...

Lees meer

Een hoge lat leggen voor duurzaamheid

Een hoge lat leggen voor duurzaamheid

woensdag 5 februari

Een hoge focus op duurzaamheid en innovatie, terwijl schoonmaakpersoneel met zorg werd overgenomen. Daarin was schoonmaakorganisatie ...

Lees meer

ISS Facility Services zet de stap naar de hoogste PSO-trede

ISS Facility Services zet de stap naar de hoogste PSO-trede

dinsdag 28 januari

ISS Facility Services, wereldleider in workplace experience en facility management, heeft opnieuw de hoogste trede op de ...

Lees meer

“Hybride werken draagt bij aan People, Planet, Profit”

“Hybride werken draagt bij aan People, Planet, Profit”

vrijdag 24 januari

Nieuw jaar, nieuwe kansen. Tijd om bij de SWP Stand-Up bij IWG in Rotterdam de klokken gelijk te zetten en kennis te delen ...

Lees meer

Oplossingen voor compliance in gebouwonderhoud

Oplossingen voor compliance in gebouwonderhoud

vrijdag 17 januari

Voldoen aan wet- en regelgeving kan als gebouweigenaar of beheerder een complexe uitdaging zijn. In een webinar ontdek je ...

Lees meer

Oproep tot actie tijdens Sustainability Day

Oproep tot actie tijdens Sustainability Day

vrijdag 10 januari

Krachtig leiderschap essentieel voor sociale en ecologische verduurzaming: ISS organiseert Sustainability Day op 4 februari ...

Lees meer

Bouw nieuw gemeentehuis van start in Krimpenerwaard

Bouw nieuw gemeentehuis van start in Krimpenerwaard

vrijdag 6 december

‘Het meest circulaire gemeentehuis’ wordt in Krimpenerwaard gebouwd. De gemeente krijgt hiermee één ...

Lees meer

Gemeente Haarlem werkt samen met Breedweer aan impact

Gemeente Haarlem werkt samen met Breedweer aan impact

donderdag 5 december

Impact maken door iedereen een kans op een baan te geven. Dat wil Breedweer met Gemeente Haarlem bereiken.

Lees meer

Facility management als drijvende kracht voor duurzame bedrijfsvoering

Facility management als drijvende kracht voor duurzame bedrijfsvoering

woensdag 4 december

Facility management raakt vrijwel alle onderdelen van een bedrijf. Dat maakt het een onmisbare schakel als het gaat om verduurzaming, ...

Lees meer

Succesvoorbeelden gezonde en circulaire werkomgevingen

Succesvoorbeelden gezonde en circulaire werkomgevingen

donderdag 21 november

Een circulaire en gezonde werkomgeving is allerminst een utopie. Dat bleek tijdens SWP op Locatie bij Tarkett in Waalwijk, ...

Lees meer

Philips en Schijvens winnaars eerste Nederlandse CSRD Awards

Philips en Schijvens winnaars eerste Nederlandse CSRD Awards

dinsdag 12 november

Koninklijke Philips (categorie grootbedrijf) en Schijvens Corporate Fashion (categorie MKB/overig) werden tot winnaars uitgeroepen ...

Lees meer

Gratis kennissessie CO2-neutrale kantoren

Gratis kennissessie CO2-neutrale kantoren

maandag 11 november

Speciaal voor professionals die zich bezighouden met energiemanagement en verduurzaming van gebouwen organiseert Duurzaam ...

Lees meer

Van ambitie naar actie bij ANWB

Van ambitie naar actie bij ANWB

vrijdag 8 november

De ANWB heeft een duidelijke focus op duurzaamheid. Bij ANWB Business Services stonden ze voor een uitdaging: hoe vertalen ...

Lees meer

Wat is sociale duurzaamheid?

Wat is sociale duurzaamheid?

donderdag 7 november

Wat is sociale duurzaamheid? Met die vraag moet elke organisatie beginnen volgens Robert Oosting, Head of Diversity & ...

Lees meer

Technogym wint gouden medaille voor duurzaamheid

Technogym wint gouden medaille voor duurzaamheid

maandag 4 november

EcoVadis, een toonaangevend bureau voor duurzaamheidsbeoordelingen van bedrijven, heeft Technogym de gouden medaille toegekend. ...

Lees meer

Inzicht in CO2-uitstoot voor Maastricht UMC+

Inzicht in CO2-uitstoot voor Maastricht UMC+

donderdag 31 oktober

Een CO2-stromenkaart, op basis van scope 1, 2 én 3, geeft Maastricht UMC+ inzicht in de kansen voor reductie van ...

Lees meer

Terug naar boven