In de stikstofcrisis is iemand nodig die keuzes maakt. Dat betoogt Bert van Renselaar van Smart WorkPlace-partner CFP Green Buildings in onderstaand blog.

Arjen Lubach verwoordde het afgelopen zondag in zijn programma erg mooi vond ik. Je hebt dus dingen die je belangrijk vindt en als iets nog belangrijker is dan belangrijk dan is dat een prioriteit. Daar bovenop – en dat kan dus eigenlijk niet – heb je nog belangrijkere dingen en dat zijn topprioriteiten. Hoe dan?

Het betreffende voorbeeld betrof het gebrek aan docenten en budget voor het onderwijs. Als je toevallig onderaan de lijst met ‘topprioriteiten’ hangt kan het dus gebeuren dat je problemen heel erg belangrijk zijn maar er toch geen geld voor wordt uitgetrokken. Een prioriteit met woorden maar zonder daden, loze woorden in dat geval.

 oms kun je met creatieve ideeën zowel in woorden als in daden alles een topprioriteit maken. De stikstofcrisis laat ons dat goed zien. De uitwerking van het Nederlandse beleid was dat iedereen kon doorgaan met zijn economische activiteiten en er meer stikstof kon worden uitgestoten dan toegestaan. Zolang je dat ergens in de toekomst maar weer zou besparen. Hiermee lastige keuzes vermijdend die in de echte wereld evident zijn: met een gelimiteerd budget moet je kiezen. Als je alles een topprioriteit maakt moet er nog steeds met daden gekozen worden.

En wanneer de landelijke overheid het laat afweten om deze keuzes te maken dan maakt iemand anders ze noodgedwongen wel. In verschillende provincies hebben protesterende boeren op die manier de keuze afgedwongen om ons stikstofbudget naar de agrarische sector te laten gaan in plaats van de bouw. Een verkeerde keuze als je het mij vraagt.

 Zo is deze sector voor ongeveer vijf keer zoveel uitstoot van stikstof verantwoordelijk als de bouw. Als we dan prioriteiten moeten stellen (en dat moeten we in dit geval) dan lijkt een dak boven je hooft belangrijker dan vlees op je bord. Nog los van de vraag of vlees produceren überhaupt ethisch verantwoord is met een groeiende wereldbevolking en een verwachte afnemende landbouwproductie door klimaatverandering. Voor mijzelf is dit de belangrijkste reden om geen vlees meer te eten. Voor een plantaardig dieet is namelijk achttien keer minder land nodig dan voor een dieet gebaseerd op vlees. Dit betekent dat naast droogte en corruptie hongersnood ook wordt veroorzaakt door onze consumptie van vlees. Zonder dat zouden we namelijk land in overvloed hebben om iedereen op aarde van voldoende plantaardig voedsel te voorzien.

 Maar terug naar het onderwerp: waar het om gaat is dat iemand de keuze moet maken. Iedereen alle ruimte geven in een systeem dat begrensd is gaat dus niet werken. De stikstofcrisis heeft iemand nodig die de keuze maakt en zegt: jullie zijn allemaal topprioriteit maar jij mag nog wel uitstoten en jij niet meer. Dat is niet leuk maar dan snappen we in ieder geval wat de bedoeling is. Of we halveren onze veestapel óf we gaan weer bij onze ouders inwonen.

Delen:

vrijdag 1 november 2019permalink