Welke kansen liggen er op het vlak van placemaking voor de facilitaire- en workplace markt? Daarover schreef Wisse Stenchlak van Smart WorkPlace partner HEYDAY FM een blog voor Rever Interieurprojecten.

Ongeveer 60 jaar geleden deed ‘placemaking’ haar intrede als nieuwe filosofie voor de openbare ruimte. De grondleggers Jane Jacobs en William H. Whyte lanceerden baanbrekende ideeën om steden en gebieden te ontwikkelen voor mensen, in plaats van winkels en auto’s. Dit is nog steeds relevant in de vastgoedmarkt en is een hippe, maar geen nieuwe term. Omdat ik met één been in de vastgoedmarkt sta en met het andere been in de facilitaire- en workplace markt ben ik inmiddels bedreven ideeënmakelaar.  Ik neem jou graag mee in welke kansen er liggen op het vlak placemaking voor de facilitaire- en workplace markt.

Inmiddels anderhalf jaar, talloze blogs, webinars, gesprekken, artikelen en onderzoeken verder over door COVID-19 versnelde ontwikkelingen, zie ik door alle bureaus het kantoor niet meer. Op verzoek van Rever ben ik daarom gestart met het scouten van filosofieën en concepten waar we wellicht binnen facility- en workplace management – in deze dynamiek – van kunnen leren vanuit de vastgoedmarkt. Met een dosis onbevooroordeelde verbeeldingskracht, nieuwsgierigheid en creativiteit vanuit jou presenteer ik graag Placemaking.

Wat is Placemaking?

Laten we beginnen met een stukje theorie. Placemaking is een holistische benadering van de ontwikkeling, het design en management van de publieke ruimte, een buurt, stad of regio vanuit lokale kracht. Het gaat om lokale initiatieven, communities, inspiratie en lokaal potentieel om zo publieke ruimten te maken door en voor mensen die de gezondheid, het geluk en de well-being versterken van mensen die daar wonen, werken en/of verblijven.

Klinkt dit al relevant voor kantoren en de toekomstige werkomgeving?

Placemaking is naast een proces ook een filosofie en mindset. Dit kan gepland of spontaan ontstaan door een proactieve (lokale) overheid, projectontwikkelaars, eigenaren/beleggers, stichtingen of door buurtschappen en communities zelf. Goede placemaking maakt gebruik van onbenutte ruimten om de beleving in gebieden voor bewoners en gebruikers positief te stimuleren om zo gewoonten en lokale cultuur te ontwikkelen.

Wat levert Placemaking op?

Het inspireert mensen om samen de plek en omgeving nieuw leven in te blazen als het hart van de community met onder andere als doel het vergroten van de:

• Leefbaarheid van de plek en het gebied;
• Creativiteit en creatief gebruik van de plek;
• Gezamenlijke waarde en inclusiviteit;
• (Onderscheidende) Identiteit van een gebied en haar ontwikkeling.

Jacobs en Whyte benadrukten de sociale en culturele waarde van levendige buurten en uitnodigende publieke gebieden. Jacobs sprak lokale communities aan om eigenaarschap te nemen over haar eigen straten. Dit wordt in haar boek met de gelijknamige titel ‘eyes on the street’ genoemd. Dankzij pioniers als Jacobs en Whyte (en vele anderen zoals het platform ‘Project for Public Spaces’) is een uitgebreid model ontstaan rondom Placemaking welke gestoeld is op vier pijlers uit het Placemaking Diagram zoals afgebeeld (bron: www.pps.org):

• Gezelligheid – ‘Sociability’
• Toepassingen en Activiteiten – ‘Uses & Activities’
• Comfort en Imago – ‘Comfort & Image’
• Toegang & Verbinding – ‘Access & Linkages’

In de jaren ’90 nam Placemaking een vlucht en nog steeds wordt dit veel toegepast. Inspirerende voorbeelden van Placemaking initiatieven kun je opzoeken via https://www.pps.org/projects.

Placemaking voor facility- en workplace professional

Mijn vermoeden is dat jij als facility- en workplace professional goed geïnformeerd bent vanuit alle recente ontwikkelingen en je visie op de toekomst hebt kunnen ontwikkelen. Ik hoop dat je vanuit daar verbinding kan maken waarom ik Placemaking graag onder de aandacht breng. Kantoren en werkomgevingen zijn tenslotte al meer dan een jaar (en in veel gevallen al veel langer) onbenutte plekken.

Als je woorden zoals ‘buurt’, ‘omgeving’ en ‘plek’ vervangt door ‘werkplek’, ‘werkomgeving’ of ‘kantoor’ zijn Placemaking en bijbehorende inzichten door te vertalen naar ‘Workplacemaking’. Voorbeelden hiervan zijn: de taart van de buurvrouw in een koffiebar of je thee die je haalt uit een lokale pluktheetuin. Maar denk ook aan shared buurtdesks voor jonge ondernemers die je welkom heet in je hospitality-zone of het houden van buurtlezingen door alleenstaande buurtouderen en -jongeren.

Placemaking houdt rekening met meer dan alleen fysieke-, digitale-, gezondheid-, sociale- en activiteit gerelateerde aspecten. Mobiliteit en imago spelen hierbij ook een rol. Deze elementen worden heden ten dage steeds belangrijker. Placemaking is vanuit haar holistische en integrale kijk daarom goed toe te passen binnen het facility- en workplace domein van vandaag en morgen.

Om Placemaking toe te passen voor de community waar jij onderdeel van bent – bijv. ‘je werkgever’ en de bijbehorende ‘werkomgeving’ – vraagt dit van jou als professional verbeelding en ondernemerschap. Zowel extern als intern;

Extern omdat dat jij onderdeel bent van iets groters dan een kantoor of thuiswerkplek: een minimaatschappij met jouw collega’s die vanuit diverse drijfveren en gedrag vanuit een gezamenlijke betekenis een heldere missie volbrengen. Zij bewegen fluïde op en naar plekken die het beste passen bij hun behoefte. De behoefte mag steeds meer geïnterpreteerd worden als consumentengedrag. Daarnaast zijn jouw collega’s onderdeel van meer communities. Stel dat de community nog steeds een kantoor is waar wij mogelijk weer massaal naar terug gaan binnenkort.  Wat is de toegevoegde waarde van het kantoor in het gebied en andersom? Wat als je binnen het gebied gezamenlijk op zou trekken om zo inclusiviteit, duurzaamheid en identiteit te versterken?

Dit noem ik Hyper lokaal ondernemerschap. Gezamenlijke community kracht met andere gebruikers, bewoners en organisaties kan veel betekenen voor efficiency in vele optieken. Denk hierbij aan o.a. afvalstromen, gebruik van grondstoffen, veiligheid en de circulaire- en deeleconomie. Door ons alleen op onszelf te concentreren en onze eigen fysieke en mentale ‘muren’, behalen wij niet de economische en maatschappelijke voordelen die er (extern) voor het oprapen liggen als we denken in lokale communities en places.

Intern omdat je het concept van Placemaking concreet kan toepassen binnen de muren van jouw werkomgeving. Met Placemaking geef je vanuit je community lading aan een ‘place to be’ voor jouw collega’s vanuit activiteiten, diensten en fysieke elementen die invulling geven aan uitdagingen die momenteel hoog op de agenda staan bij veel organisaties. Dit zijn uitdagingen waar men extra waarde aan is gaan hechten door de recente ontwikkelingen. Denk hierbij aan bijv. samenwerken, cultuur en identiteit, bereikbaarheid, creativiteit, spontaniteit en innovatie.

Werkomgeving met beleving

Blaas de huidige onbenutte werkomgeving nieuw leven in door een werkomgeving te ontwikkelen die er niet alleen is voor het uitvoeren van werk maar voor het faciliteren van een beleving voor jouw community. Werk is namelijk méér dan werk voor mensen. Creëer een onderscheidend hart voor jouw community met als resultaat leefbaarheid, creativiteit, gezamenlijke waarde en een onderscheidende identiteit (en betere organisatieresultaten als gevolg). Stel daarom Placemaking als nieuwe middenvelder op in de basisopstelling van jouw werkplekspel en experimenteer hiermee.

Als facility- en workplace professional spreek ik jou aan om samen met jouw community eigenaarschap te nemen over jouw kantoor. Eyes on the workplace!

Deze blog is deel 2 van een vijfluik. Iedere week vraagt Rever Interieurprojecten een expert uit het werkveld zijn/haar visie op hybride werken te delen. Lees hier deel 1, ‘Hybride werken – een integraal vraagstuk’ van Jamie Douw, Adviseur Facilitair & Huisvesting bij Rever Interieurprojecten.

woensdag 30 juni 2021permalink