Zuyd Hogeschool meet sinds afgelopen zomer met sensoren zowel bezetting als het CO₂-gehalte. Dit gebeurt in samenwerking met Smart WorkPlace partner Measuremen.

Sander Notermans is sinds september 2021 coördinator P2P (purchase to pay) bij Zuyd Hogeschool, waarbij hij verantwoordelijk is voor het hele traject van professionele inkoop tot aan het moment dat de factuur betaald kan worden. Tot aan september 2021 was hij als (ICT) Servicemanager onder andere verantwoordelijk voor de uitvoering van bezettingsgraadmetingen. “Die metingen zijn begonnen rond 2006 en kwamen voort uit een aantal huisvestingsprojecten die we destijds hadden. Daarbij hadden we met een extern bureau een toolbox ontwikkeld met een meetmethode om de vragen te beantwoorden ‘is een ruimte wel/niet in gebruik?’ en ‘hoeveel mensen zitten in een ruimte en wat doen ze?’.” Mike van Horzen, die tot 1 september 2021 teamleider vastgoed, facilitaire inkoop ICT was en sindsdien programmanager Huisvesting en ICT bij Zuyd Hogeschool is, vult aan: “We zijn daarmee gestart omdat we tegen de problematiek aanliepen dat we een ruimte inroosterden en daarmee meteen aannamen dat er bezetting was en dat er een aantal mensen in die ruimte aanwezig waren. Tegelijkertijd hadden we soms zes verschillende academies in een gebouw zitten, die al snel de beleving hadden dat het gebouw te klein was. Wij zijn echter meer van de facts and figures en wilden weten of dat echt zo was. Daarom zijn we op een aantal momenten gaan meten of de ruimte bezet was en hoeveel mensen er aanwezig waren.”

Aanvankelijk organiseerde Zuyd Hogeschool de metingen allemaal zelf, maar rond 2010 ontstond er een driehoek, waarbij Zuyd Hogeschool de opdrachtgever was, Facility Management-studenten de metingen uitvoerden en Measuremen de rapportages en analyses verzorgde. Mike: “Die metingen deden we, net als voorheen, met name op natuurlijke momenten, dus bij nieuwbouw of verbouw van bestaande locaties. Door de komst van Measuremen werd dat proces echter gedigitaliseerd en geprofessionaliseerd.”

Pilot

Sinds maart 2021 is er een volgende stap gezet met een pilot in het pand Brusselseweg in Maastricht, deels Rijksmonument, deels nieuwbouw uit de jaren ’80 van de twintigste eeuw. Van Horzen licht de voorgeschiedenis toe: “Ik ben voorzitter van het kernteam corona binnen Zuyd Hogeschool, dat intern zaken over corona coördineert. Wij kregen op een gegeven moment te horen dat er in een aantal oudere gebouwen een perceptie was dat de luchtkwaliteit en de hoeveelheid CO₂ niet goed zou zijn. We wilden dat vervolgens – net als met de bezetting – gaan objectiveren. Daarvoor hadden we natuurlijk CO₂-meters kunnen gaan plaatsen, maar wij zoeken altijd naar optimalisatie van de verschillende doelstellingen van Zuyd Hogeschool. En omdat ook daar een bezettingsperceptie was, zijn we er slim naar gaan kijken. En op zoek gegaan naar een systeem dat kon aangeven of het CO₂-gehalte te hoog is en tegelijkertijd antwoord kon geven op de vraag hoeveel mensen er in een ruimte zijn en of die ruimte überhaupt bezet is. Op lange termijn wilden we daarnaast af van de noodzaak om 24/7 iemand een gebouw in te sturen.”

Zuyd Hogeschool koos voor de pilot locatie Brusselseweg omdat daar de meeste klachten waren en het langste. Van Horzen: “Met het locatiemanagement is binnen het gebouw geïnventariseerd over welke onderwijsruimten de meeste klachten binnenkwamen en in die onderwijsruimten hebben we 200 bezettingssensoren en 50 CO₂-sensoren opgehangen. Daarbij speelden verschillende overwegingen een rol: allereerst moest in de ruimte goed geventileerd kunnen worden zodat docenten in een gezonde en veilige omgeving les konden geven, studenten gezond en veilig les konden volgen en medewerkers er gezond en veilig konden werken. Tegelijkertijd kun je niet zomaar overal installaties aanbrengen. Dus moet je in bepaalde ruimtes gaan kijken hoever je komt met het open en dicht doen van ramen en deuren om de CO₂ weer op een goed niveau te krijgen. Vervolgens kijk je of er installatietechnisch nog iets mogelijk is en uiteindelijk moet je dan soms besluiten bepaalde ruimtes niet meer in te roosteren.” Notermans vult aan: “Belangrijk bij het zoeken naar de juiste sensoren was ook dat het systeem verplaatsbaar zou zijn. Zodat we steeds een bepaalde periode op een locatie kunnen meten.” In de eerste periode van twee maanden voor de zomer van 2021 had de locatie Brusselseweg vanwege corona een bezetting die ongeveer een derde was van normaal. Notermans: “Toch was het waardevol omdat we er een gevoel mee ontwikkelden wat we moesten doen bij een CO₂-alarm en zo het systeem hebben leren kennen.” Inmiddels kent het gebouw weer vrijwel een ‘normale’ bezetting en zijn ook alle vrijwel alle onderwijsruimten van sensoren voorzien. Notermans: “Daardoor kunnen we nu alle data eruit halen die we willen.”

Het volledige interview met Sander Notermans en Mike van Horzen van Zuyd Hogeschool kunt u digitaal lezen in Smart WorkPlace magazine 9 (vanaf pagina 76), dat op 18 november is verschenen en als thema 'human capital' heeft. Leest u liever het magazine in print? Bestel uw nummer dan nu hier.

vrijdag 3 december 2021permalink