Op basis van biobased bouwen kreeg de gemeente Voorst een duurzame werkomgeving. Het Huis van de gemeente Voorst maakt kans op een vakjuryprijs en een publieksprijs van de BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023. 

De gemeente Voorst heeft in 2022 haar nieuwe gemeentehuis in het Gelderse Twello in gebruik genomen. Het gebouw is ontworpen door De Twee Snoeken en heeft een volledig uit kalkhennep opgetrokken gevel; niet eerder is dit biobased materiaal op deze schaal in Nederland toegepast, meldt het architectenbureau. Het oude gemeentehuis van Voorst stamde uit de jaren 80 van de vorige eeuw en was verouderd. De gemeente wilde een nieuw gebouw, dat een toonbeeld van duurzaamheid zou zijn, vertelt De Twee Snoeken. Het architectenbureau ontwierp zowel exterieur als interieur.

Hergebruik van casco tot meubels

De raadzaal en kantooromgeving zijn voorzien van akoestische biobased panelen, volledig vervaardigd uit gerecyclede materialen; de bladen van de publieksbalie bestaan uit gesmolten yoghurtverpakkingen. Vergaderstoelen zijn schoongemaakt en opnieuw gestoffeerd, en het maatwerkmeubilair is onder andere bekleed met meubelstoffen uit gerecycled wol. Plafonds zijn afgewerkt met akoestisch spuitwerk uit recyclebaar cellulose en het tapijt bestaat voor 90% uit gerecycled en biobased materiaal. 

Omdat het oude gemeentehuis een goede constructieve betonstructuur had, is dit casco hergebruikt. Het gebouw is gesloopt met circulaire intenties. Vooraf is een inventarisatie van bouwstoffen gemaakt, op basis waarvan materialen zijn hergebruikt. Zo zijn kozijnen hergebruikt als niet-dragende gevelelementen en oude houten lattenplafonds ingezet als wandbekleding. Bakstenen en beton zijn vermalen tot betonpuin granulaat voor de bestrating en ook systeemplafondtegels zijn hergebruikt, vertelt het architectenbureau. 

Kalkhennep

Het gemeentehuis heeft een gevel die volledig is gerealiseerd in kalkhennep. Voor het maken van het bouwmateriaal is in Groningen 13 hectare aan hennep geplant en na vier maanden geoogst. Stukjes van de houtachtige stengel (de scheven) zijn gemengd met kalk en water en vervolgens in een bekisting gestort. De gevel is vervolgens voorzien van een semitransparante keimafwerking, waardoor de tekening van het materiaal zichtbaar blijft. Tegelijkertijd hebben UV-straling en weersomstandigheden geen nadelige invloed op de kalkhennep. Het gebruik van kalkhennep heeft meerdere voordelen, vertelt De Twee Snoeken. Om te beginnen neemt een hectare hennep tijdens de groeiperiode 15 ton CO2 op uit de atmosfeer. In totaal ligt daardoor 195 ton aan CO2 opgeslagen in de gevel. Daarnaast heeft de 38 cm dikke gevel met een Rc-waarde van 5,2 m2 K/W een sterk isolerende werking.

Energieproducent

Doordat het materiaal ademend werkt en een efficiënte vochtregulator is, isoleert het nog beter wanneer het koud is. De vochtregulerende werking draagt bij aan een comfortabel en gezond binnenklimaat. De gevel, in combinatie andere maatregelen, maakt dat het gemeentehuis meer energie levert dan vraagt: het gebouw heeft een EPC van -0,178. Het gebouw heeft energiezuinige, gasloze installaties. Het dak is voorzien van zonnepanelen. De noordoostelijke gevel is transparanter en een juist geslotener gevel aan de zonzijde. Warmte en koude worden opgewekt door middel van een ijsbuffer.

Het Huis van de gemeente Voorst maakt kans op een vakjuryprijs en een publieksprijs van de BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023. Stem jij dit gebouw ook naar de publieksprijs? Dat kan tot 28 april.

Bron: Architectenweb

Foto: Joep Jacobs

vrijdag 21 april 2023permalink